Nederland is wereldwijd leidend op het gebied van de circulaire economie. Dat doet Nederland voornamelijk vanuit de ondernemers impuls: met het heruitvinden van de bedrijfsmodellen en door de innovatie in materialen, volgens de experts. En de overheid werkt met diverse partners aan de vorming van de transitie-agenda circulaire economie in de bouw. Maar wat is circulair en hoe zit het met de verwarming en de circulaire economie? In dit artikel lees je hoe RAIO aan de circulaire economie van 2050 bouwt.
Duurzaamheid en circulaire economie zijn twee termen die vaak onderling uitgewisseld worden. Daardoor kan er een verwarring ontstaan waar ze precies over gaan en hoe ze met elkaar in verbinding staan. Laat ons dus eerst dat uit de weg ruimen voor dat we overgaan naar de discussie omtrent de verwarming.
Terwijl bij duurzaamheid men hoofdzakelijk bezorgd is over de ecologische voetafdruk van de menselijke consumptie, gaat de circulaire economie heel specifiek over het oplossen van het afvalprobleem. En niet door na te denken over wat te doen met het afval maar juist door al in de ontwerpfase van het product het (toekomstige) afval te elimineren. Dit vraagt om een ‘omgekeerde logica’ bij de productie, die rekening houdt met de levenscyclus van het product en zoekt naar de mogelijkheden om het zo lang mogelijk in gebruik te houden.
Je zou kunnen zeggen dat zonder de circulaire economie de duurzaamheidsvisie niet haalbaar is, want de hoeveelheid afval die een mens produceert is nu al nauwelijks meer te verwerken en blijft maar groeien. Daarom streeft Nederland om de transitie naar de circulaire economie te accelereren met de doelstelling om in 2050 een volledig circulaire economie tot stand te brengen.
De bouw en infrastructuur sector heeft hier een belangrijke aandeel in en staat daarom voor een grote noodzakelijke omslag: een transitie van een lineaire naar een circulaire bouweconomie. Dit betekent dat de gebouwen en infrastructuur zo ontwikkeld gaan worden dat materialen en grondstoffen maximaal hoogwaardig herbruikbaar zijn, er geen fossiele energiebronnen meer gebruikt worden en de ecosystemen niet verder aangetast worden. In de hele bouwketen wordt nog steeds veel gebruik gemaakt van veel en zware materialen. Daarom dient de hele bouwketen om te schakelen naar materialen en componenten die herbruikbaar of hernieuwbaar zijn.
Een goed voorbeeld is de verwarming. Het traditionele verwarmingssysteem dient voorzien te worden van een verwarmingsketel, warmtepomp, leidingen en andere componenten. Allemaal materialen die een beperkte levensduur hebben en zodra die voorbij is wordt dit herleid tot afval. Radiatoren slijten of worden lelijk, of er komen deuken in. En de vloerverwarming zit ingegoten in de vloer waardoor dit ook niet opnieuw te gebruiken is. Ook is dit allemaal maatwerk waardoor je gebonden bent aan een volume van een ruimte en als het volume verandert dan volstaat het vaak niet meer. Dus de meeste traditionele verwarmingssystemen zijn zeer vervuilend en veroorzaken veel afval.
Vanaf het begin van het productieproces wordt er door Spectra, de Belgische startup die RAIO maakt, rekening gehouden met vele aspecten om afval te reduceren. Zo worden bijvoorbeeld de aangeleverde onderdelen verpakt in herbruikbare verpakkingen, plastics zijn zo veel mogelijk uitgesloten, al het geproduceerde afval wordt netjes gesorteerd en niet zomaar in een grote container met restafval geplaatst.
In de RAIO stralingspanelen zitten verder geen bewegende delen. Dit zorgt ervoor dat er geen slijtage is. Hierdoor, en ook dankzij de innovatieve grafeen technologie die RAIO toepast, krijgen de stralingspanelen een eindeloze gebruiksduur. Door de onbeperkte levensduur kunnen RAIO stralingspanelen hergebruikt worden. Ook zijn de panelen te demonteren en mee te nemen naar een ander gebouw. Wordt de ruimte groter dan kan een paneel er bij geplaatst worden en alles werkt weer. Men dient alleen een stroomkabel te plaatsen tot aan het paneel en dit werkt: geen ingegoten leidingen of andere zware componenten nodig. Ook zijn alle materialen van RAIO volledig te recyclen en de verpakking van RAIO bestaat uit gerecyclede materialen. Bovendien blijft Spectra continu op zoek naar verbeteringen en toepassingen die het product nog dichterbij de circulaire toekomstvisie brengen.
RAIO zal in de komende jaren een grote rol gaan spelen in de transitie naar de circulaire economie binnen de woningbouw, circulair ondernemen, alsook bij het verduurzamen van de bestaande consumentenwoningen. Spectra heeft ambities om de panelen door de tijd ook terug te nemen of te kopen, zodat deze, na controle, weer hergebruikt kunnen worden via een speciale aanbieding voor projecten die deze visie ambiëren. Op deze manier ontstaat er een systeem dat de circulaire economie bevordert. Kansen overwegend, die de transitie naar de circulaire bouweconomie met zich meebrengt, wil Spectra de bouwsector in Nederland en België steeds meer in de nieuwe richting sturen, door de circulaire economie principes steeds meer in de eigen bedrijfsprocessen te implementeren.